به تعویق انداختن کارها، چیز تازهای نیست و قدمتی به درازای عمر بشر دارد؛ یک ضربالمثل بسیار قدیمی وجود دارد که هیچ شک ندارم همه آن را شنیدهاید:
محتویات این مقاله
«کار امروز را به فردا مسپار»
اگر بگویم این مثل بیشتر از هزار سال قدمت دارد، دروغ نگفتهام! این موضوع نشان میدهد که تک تک ما، سالیان سال است که با این مشکل رو به رو هستیم و کارهایی را که بایستی همین امروز انجامشان دهیم، به فردا موکول میکنیم و همینطور به فردا و فرداهای بیشتر…
این فرداها، مصداق بارز همان شنبههایی هستند که هرگز از راه نمیرسند؛ از شنبه شروع میکنم برای کنکور میخوانم، از شنبه رژیم میگیریم، از شنبه ورزش میکنم و خلاصه هزاران کار و ایده و آرزویی که هیچوقت به واقعیت تبدیل نمیشوند. منشا تمامشان هم فقط یک چیز است و آن هم چیزی نیست جز عادت به تعویق انداختن کارها، عادتی که شاید از هر 10 نفر، 9 نفر به آن مبتلا باشد و هر روز، با آن دست و پنجه نرم کند.
امروز در این مقاله از «وبسایت آموزشی افشین فاتح» قصد داریم تا درباره همین عادت با شما حرف بزنیم. لازم است همین ابتدا ذکر کنیم که مبحث «بیزینس کوچینگ» از آن چیزی که فکرش را کنید وسیعتر است و بدون شک مهارتهای رشد فردی را نیز در بر میگیرد. ترک عادتهای منفی مثل به تعویق انداختن کارها و جایگزین کردن عادتها مثبت نیز دقیقا در همین حوزه قرار میگیرد. با ما همراه باشید تا ابتدا درباره چرایی این عادت بخوانیم، و بعد به سراغ تکنیکهایی برای ترک آن برویم.
[block id=”register-free”]
به تعویق انداختن کارها چیست و پیامدهایی دارد؟
با این عادت منفی، همۀ ما آشنایی داریم و به خوبی آن را میشناسیم. به تعویق انداختن کارها، نام دیگرش اهمال کاری است؛ به آن معناست که کاری ناتمام و یا وظیفهای نافرجام بر گردن داریم و انجامش را مدام به عقب میاندازیم. به این معناست که کارهای امروز و لحظه حال را به روزهای بعد موکول میکنیم و تا لحظه 90، یعنی درست تا زمانی که با دردسر تنها یک قدم فاصله داریم، تازه به سراغ انجامشان میرویم. گاها حتی برای برخی از کارها، وارد یک چرخه باطل میشویم و اصلا انجامشان نمیدهیم!
با به تعویق انداختن کارها، باید انتظار بروز پیامدهای زیر را نیز داشته باشیم:
- استرس و اضطراب، به خصوص زمانی که کارها را به دقیقه 90 انداخته باشیم،
- احساس افسوس و حسرت، برای اینکه چرا آن کار را زودتر از اینها انجام ندادیم،
- فشار روانی در ما افزایش پیدا میکند و حتی ممکن است باعث بروز وسواس فکری شود،
- ممکن است اعتبار خود را در محل کار، در دانشگاه و یا بین اطرافیان از دست بدهیم و روی پرسونال برندینگ ما تاثیر منفی دارد.
- از پیشرفت فردی، درسی، شغلی و اجتماعی محروم میمانیم،
- نمیتوانیم بر روی رشد خود تمرکز کنیم و به موفقیتهای بزرگتر نائل شویم و…
چگونه میتوانیم به تعویق انداختن کارها را ترک کنیم؟
قبل از آنکه بخواهیم به سراغ ترک عادت به تعویق انداختن کارها برویم، بهتر است خودمان را برای آن آماده کنیم؛ عادتی که در عمق وجودمان نهادینه شده و ریشه دوانده، به همین راحتیها از بین نخواهد رفت. برای ترکی چنین عادتی، باید راه دور و دشواری را پیمود و پیمودن چنین راهی، نیازمند آمادگی اولیه است. در این بخش، میخواهیم به سراغ ایجاد این آمادگی در خودمان برویم و در سه مرحله، مقدمات لازم برای خلاصی از عادت به تعویق انداختن کارها را در درون خود، به وجود بیاوریم.
مرحله نخست: آیا اصلا این عادت در ما وجود دارد؟
ابتداییترین سوالی که از خود باید بپرسید این است: آیا اصلا به تعویق انداختن کارها در ما وجود دارد؟ بسیاری از ما به دلایلی همچون وسواس فکری، اینطور گمان میکنیم که در حال اهمال کاری هستیم؛ حال آنکه در اصل کارهای با اولویت کمتر و بیاهمیتتر را به روزهای دیگر موکول کردهایم که خب در این صورت، نمیتوان عنوان عادت منفی را بر آن نهاد.
موارد زیر را با دقت بخوانید، اگر هر یک از آنها در شما وجود داشت، احتمالا در آن صورت دچار عادت اهمال کاری هستید:
– برنامه روزانهتان پر است از کارهای بیاهمیت و با اولویت پایین،
– در برنامه ریزیهایتان، مدتی طولانی است که یک کار انجام نشده وجود دارد،
– کارهای مهم خود را انجام ندادهاید، ولی کارهای بیاهمیت بیشتری به برنامه خود میافزایید،
– همیشه منتظر فرا رسیدن زمان مناسب هستید، و هیچوقت هم شروع به کار نمیکنید،
– تصمیم به انجام کاری میگیرید، اما شروع نکرده به سراغ کار دیگری میروید.
مرحله دوم: دلایل به تعویق انداختن کارها را پیدا کنید
حال که میدانید که آیا اصلا عادت به تعویق انداختن کارها در شما وجود دارد یا نه، نوبت آن است که دلیل وجود این عادت را در خود شناسایی کنید. خوب با خودتان فکر کنید و با خودتان صادق باشید؛ آن دلیل اصلی و پنهانی که باعث میشود کارهای خود را به تعویق بیندازید چیست؟ آن را کشف کنید و برای حل و رفعش، تلاش کنید. آنگاه خواهید دید که اصلا این عادت، خود به خود از بین میرود.
این که در انجام امور اهمال کاری میکنیم، هم میتواند بخاطر مشکلات فردی و درونی باشد، هم به دلیل مشکلات بیرونی، مثلا ذات خود آن کار. دلایل زیر، به طور معمول از متداولترین علل به تعویق انداختن کارها به شمار میروند:
– از انجام کاری که باید، خوشمان نمیآید، یعنی اصلا از ذات آن کار بدمان میآید،
– انجام برخی از کارها ممکن است برایمان ناخوشایند یا حوصله سر بر باشد،
– ممکن است اصلا از انجام برخی از کارها، ترس داشته باشیم،
– ترس از شکست و یا نداشتن اعتماد به نفس، از نمونه همین ترسهاست،
– گاها بینظمی و نداشتن برنامهریزی دقیق باعث تعویق در کارها میشود.(پیشنهاد می کنم مقاله نظم و انضباط فردی را مطلعه کنید.)
– حتی بعضی اوقات، کاری که باید انجام دهیم آنقدر بزرگ است که خود به خود، ممکن است به چند پاره تقسیم شود و به تعویق بیفتد.
– کمالگرایی نیز یکی از متداولترین علل به تعویق انداختن کارها است. (در مقاله کمال گرایی در این مورد بیشتر بخوانید.)
– ضعف و عدم توانایی در تصمیمگیری نیز خود از دیگر دلایل اهمال کاری است.
مرحله سوم: به کارگیری راهکار و تکنیکهای مختلف
مبارزه نهایی از همین مرحله آغاز میشود. اکنون به حدودی از خودآگاهی رسیدهایم و از وجود وجود عادت به تعویق انداختن کارها در خود، اطلاع داریم. به علاوه، از اینکه این عادت چه علل و دلایلی دارد نیز آگاه هستیم و ریشه مشکل را شناسایی کردهایم. حال زمان آن رسیده که با استفاده از تکنیکها و راهکارهای مختلف که آن را استراتژی نیز مینامیم، به جنگ این عادت برویم. چنان که قبلا نیز گفتیم، ترک عادتی که در وجود ما نهادینه شده، اصلا کار آسانی نیست و به صبر و البته مدت زمان کافی احتیاج دارد.
در بخش بعدی، به سراغ تکنیکها و راهکارهای ترک به تعویق انداختن کارها میرویم. (در مقاله مدیریت زمان هم تکنیک های بسیار خوبی ارائه شده است.)
تکنیک های ترک و رفع به تعویق انداختن کارها
همانطور که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، برای مبارزه با عادت منفی اهمال کاری، لازم است که بعد از گذراندن دو مرحله اول، در نهایت از تکنیکهای مختلف استفاده نماییم. در این بخش، میخواهیم 7 راهکار عملی و تضمینی برای حل این مشکل، برایتان مطرح کنیم. به کار گیری و پایبندی به این تکنیکها یا استراتژیها، در مدت اندکی میتواند باعث کمرنگ شدن عادت به تعویق انداختن کارها شود.
هفت تا از بهترین راهکارهای رفع به تعویق انداختن کارها، به شرح زیر هستند:
1. تقسیم کار به بخشهای کوچکتر
از قدیم و ندیم گفتهاند که سنگ بزرگ، نشانه نزدن است. کاری که بیش از اندازه بزرگ باشد و از حد توانمان فراتر باشد، بدون شک شروع و پایانش نه با خودمان، بلکه با خداست! اگر در برنامهریزی خود کاری چنین دارید، پیشنهاد ما این است که آن را خرد کرده و به کارهای کوچکتر تقسیم کنید. هر یک را هدف قرار دهید و برای رسیدن به آنها تلاش کنید.
و از همه مهمتر، بعد از اینکه هر یک از این اهداف کوچک محقق شد، به خودتان جایزه بدهید و خود را تشویق کنید. به این اهداف کوچک میکرواکشن هم می گویند که در مقاله میکرواکشن چیست به طور کامل در مورد آن توضیح داده ایم.
(تکنیک پومودورو یک تکنیک بسیار جالب برای مدیریت زمان است که پیشنهاد می کنم در مقاله تکنیک پومودورو آن را مطالعه کنید.)
2. برای انجام یک کار، ددلاینهای(مهلت انجام کار) مختلف تعیین کنید
دلایل یا همان ضربالاجل، در حقیقت مهلت نهایی برای انجام کارهاست. به طور مثال اگر شما برای این ترم دانشگاه باید پروژهای را تحویل دهید، جلسه آخر کلاس، ضرب الاجل کار شما خواهد بود. اکثر افراد، آنقدر اهمال کاری و تعلل میکنند که در نهایت درست یک شب قبل، شروع به آمادهسازی پروژه میکنند. حال یک راه حلی که میتواند بسیار مفید باشد، این است که شما برای خودتان، ددلاین های دیگری را قبل از آن دلایل نهایی، تعیین نمایید. این تکنیک، احتمال به تعویق انداختن کارها را تا حد زیادی کاهش میدهد.
3. دنبال فرصت مناسب نباشید، به دل کار شیرجه بزنید!
یکی از بزرگترین معضلاتی که همیشه به تعویق انداختن کارها را به همراه دارد، دست دست کردن و منتظر فرصت مناسب بودن است. حکایت است که یکی از شاهان صفوی، برای ورود به شهر با پیشگوها مشورت کرد، رمل و اسطرلاب انداخت و ماه پشت دروازه منتظر ماند! شما چنین نباشید، برای انجام کارها مقدمهچینی نکنید و انجام امور را شروع کنید؛ از هر نفطهای که بود، فقط شروع کنید؛ آنگاه خواهید دید که این عادت منفی اهمال کاری، چگونه خود به خود از بین خواهد رفت و چگونه کارها روی غلتک خواهند افتاد.
4. در محیط اطراف خود تغییر ایجاد کنید
یکی از مهمترین راهکارهای ترک به تعویق انداختن کارها، محیط اطراف است؛ و خب البته در خیلی از مواقع، تاثیر محیط اطراف در انرژی و انگیزه، نادیده گرفته میشود. نگاهی به اطراف خود بیندازید؛ آیا اتاق شما، میز کار شما، بیشتر شما را به کار کردن و انجام دادن کارهایتان تشویق میکند، یا بیشتر شما را کسل و خمود میکند؟ در صورتی که به اندازه کافی از محیط اطراف خود انگیزه نمیگیرد، پس شاید بهتر باشد محیط دیگری را برای انجام کارهای خود انتخاب نمایید و بار دیگر، برای تحقق اهداف، تلاش کنید. (پیشنهاد می کنم مقاله ایجاد و حفظ انگیزه را هم مطالعه کنید )
5. دوستان و آدمهای اطراف خود را تغییر دهید
درست خواندید؛ گاها مشکل به تعویق انداختن کارها نه خود ماییم، نه ذات آن کار؛ بلکه دوستان و اطرافیان باعث میشوند که ما از انجام کارها و تحقق اهداف خود باز بمانیم. اگر چنین است، ما حتی تغییر اطرافیان را نیز پیشنهاد میکنیم. توصیه ما آن است که با افرادی معاشرت داشته باشید که انگیزه و قوت لازم را برای انجام کارها و تحقق اهداف در شما ایجاد کنند و برای شما الهامبخش باشند. بعد از اینکه این راهکار را برای ترک اهمال کاری عملی کنید، خواهید دید که تاثیر روابط اجتماعی در موفقیت انسان، تا چه اندازه میتواند پررنگ باشد.
6. در اهداف خود تجدید نظر کنید
خیلی از مواقع پیش میآید که ما واقعا برای تحقق اهداف و انجام کارها تلاش میکنیم، اما نتیجهای که میخواهیم را به دست نمیآوریم.
چنین مواقعی، میتوان نشان از آن داشته باشد که بین کار و تلاش ما و آن چیزی که میخواهیم، ناهماهنگی وجود دارد. در این مواقع لازم است که در اهداف خود تجدید نظر کنیم، کمی با خودمان خلوت کنیم و یک وقفه کوتاه در انجام امور به وجود بیاوریم.
هدف از این وقفه، شناخت بیشتر خود و بازبینی اهداف است. در این مدت لازم است که آن خلاء و ناهماهنگی بین کار و هدف را برطرف کنیم و از نو برای دستیابی به اهداف، تلاش کنیم.(خواندن مقاله ماتریس آیزنهاور هم خیلی می تواند کمک کننده باشد.)
7. برای خود محدودیت ایجاد کنید
ایجاد محدودیت، همیشه هم معنای منفی ندارد و بعضی از اوقات، اتفاقا خیلی هم لازم و ضروری است؛ برای رفع به تعویق انداختن کارها، ایجاد محدودیت میتواند بسیار هم مفید باشد.
به طور مثال، اگر هنگام انجام کاری مدام سرتان به گوشی است و چک کردن شبکههای اجتماعی حسابی حواستان را پرت میکند، میتوانید با استفاده از اپلیکیشنهای مختلف خود را محدود کنید و روی کارتان متمرکز شوید.
اینکه صرفا تصمیم بگیرید چیزهایی که مانع انجام کارها میشوند را از بین ببرید، هیچوقت کافی نخواهد بود. به طور مثال کنار گذاشتن گوشی موبایل به هنگام کار، شاید یکی دو بار جواب بدهد، ولی در آخر مقاومت خود را از دست میدهید و باز هم آن را به دست میگیرد. مقصود از این حرف آن است که محدودیت باید واقعی باشد و شما را به معنای واقعی کلمه محدود کند.
برای ترک به تعویق انداختن کارها، اگر خودتان نمیتوانید محدودیتی را به وجود بیاورید، میتوانید از دیگران کمک بگیرید.
سوالات متداول
[row]
[col span__sm=”12″]
[accordion]
[accordion-item title=”به تعویق انداختن کارها به چه معناست؟”]
به تعویق انداختن کارها یا همان اهمال کاری، به آن معناست که ما کاری انجام نشده و یا وظیفه و مسئولیتی نافرجام داریم، ولی انجام و اتمام آن را به روزهای دیگر موکول میکنیم و انجامش را تا دقیقه نود به تاخیر میاندازیم.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”به تعویق انداختن کارها چه پیامدی دارد؟”]
به تعویق انداختن کارها میتواند اضطراب به همراه داشته باشد، فشار روانی را افزایش میدهد، ممکن است اعتبار اجتماعی ما را تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت میتواند ما را از رسیدن به موفقیت محروم کند.
[/accordion-item]
[accordion-item title=”راهکارهای ترک عادت به تعویق انداختن کارها کدام است؟”]
تقسیم کار به بخشهای کوچکتر، ایجاد محدودیت در تصمیمگیری و انجام امور، ایجاد تغییر در محیط اطراف، معاشرت با افرادی که انگیزه میدهند، و انجام ناگهانی و بیمقدمه کار، میتواند از راهکارهای رفع این معضل باشد.
[/accordion-item]
[/accordion]
[/col]
[/row]
[block id=”comment”]