اختلال ADHD که با عنوان اختلال بیش فعالی-کمتوجهی هم شناخته می شود، موضوع مقاله امروز ما خواهد بود. ADHD یک اختلال روانی است که در کودکان و بزرگسالان بروز میکند و تأثیرات فراوانی بر روی زندگی روزمره افراد مبتلا می گذارد. در این مقاله به تعریف ADHD، علل بروز آن، علائم و نشانههای آن، انواع ADHD، تشخیص و درمان ADHD خواهیم پرداخت و سپس تأثیر آن بر زندگی روزمره و راهکارهای مدیریت آن را بررسی خواهیم کرد.
محتویات این مقاله
دوره های رایگان دکتر افشین فاتح
تعریف ADHD
ADHD که مخفف Attention Deficit Hyperactivity Disorder است، به معنای بیش فعالی-کمتوجهی می باشد. این اختلال عمدتاً در کودکان و بزرگسالان دیده میشود و میتواند تأثیراتی جدی بر روی کیفیت زندگی آنها داشته باشد. افراد مبتلا به ADHD معمولاً دچار عدم توجه، بیش فعالی و افزایش حرکتی هستند.
بیشتر بخوانید :مدیریت و کنترل خشم
علل بروز ADHD
علت بروز ADHD هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما برخی عوامل میتوانند بر احتمال بروز این اختلال اثرگذار باشند. پژوهش ها نشان داده اند عوامل ژنتیکی، محیطی و شیمیایی نقشی در بروز ADHD دارند. برخی از تحقیقات تاکید می کنند که عوامل مادرزادی و عوامل محیطی مثل مواد مخدر و سیگار میتوانند ریسک بروز اختلال ADHD را افزایش دهند.
علائم و نشانههای ADHD
ADHD یا اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، یک اختلال رایج در کودکان و بزرگسالان است. علائم و نشانههای ADHD میتواند در سه حوزه اصلی توجه، بیش فعالی و کنترل حرکتی مشاهده شود. در زیر به برخی از علائم و نشانههای این اختلال پرداخته شده است:
دوره های رایگان دکتر افشین فاتح
- عدم توجه:
- دشواری در تمرکز و حفظ توجه برای وظایف و فعالیتهای روزمره.
- ناتوانی در گوش سپردن به صحبت های دیگران.
- فراموشی مکرر وظایف و وقایع روزمره.
- عدم توجه به جزئیات و خطاهای کوچک.
- بیش فعالی:
- حرکتهای بیمورد و بیهدف بدون دلیل موجه.
- بیش از حد حرف زدن و مکالمات لاینقطع.
- احساس بی قراری و ناتوانی در ساکت نشستن.
- دشواری در انجام وظایفی که نیاز به تمرکز و برنامه ریزی دارند.
- کنترل حرکتی:
- حرکات زیاد بدنی بدون دلیل مانند پرش، پریدن و دویدن.
- ناتوانی در ثابت ایستادن و نشستن.
- بی قراری و دشواری در کنترل حرکات دست و پا
- عدم توانایی در ساکت ایستادن در صفها یا موقعیت هایی که فرد باید آرام بایستد.
در صورتی که این علائم و نشانهها در زندگی روزمره فردی مشاهده شود و تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی، عملکرد تحصیلی یا اجتماعی او داشته باشد، میتوان احتمال داد وی مبتلا به ADHD است. با این حال تشخیص نهایی این اختلال باید توسط یک متخصص در حوزه روانپزشکی یا روانشناسی تایید گردد.
بیشتر بخوانید :تصمیم گیری چیست ؟
انواع ADHD
ADHD به سه نوع اصلی تقسیم میشود:
- نوع بیش فعالی: در این نوع ADHD، فرد فقط دچار بیش فعالی و افزایش حرکتی است و علائم عدم توجه کمتری دارد.
- نوع کمتوجهی: در این نوع ADHD، فرد فقط دچار عدم توجه است و علائم بیش فعالی و افزایش حرکتی کمتری دارد.
- نوع بیش فعالی-کمتوجهی: در این نوع ADHD فرد علائم هر دو حالت را دارد و همزمان دچار عدم توجه و بیش فعالی است.
تشخیص ADHD
دوره های رایگان دکتر افشین فاتح
تشخیص ADHD معمولاً توسط یک متخصص روانپزشک یا روانشناس قابل انجام است. برای تشخیص ADHD، نیاز به بررسی دقیق علائم و تاریخچه بیماری فرد وجود دارد. معمولاً از روشهایی مانند مصاحبه با خود فرد، مصاحبه با خانواده، ارزیابی رفتاری و استفاده از پرسشنامهها برای جمعآوری اطلاعات استفاده میشود.
برای تشخیص ADHD، این اختلال باید در مدت زمان طولانی و در بیش از یک محیط مانند خانه، مدرسه یا محیط کار مشاهده شود. همچنین باید اطمینان حاصل کرد این علائم تأثیر قابل توجهی بر روی کیفیت زندگی روزمره و عملکرد تحصیلی یا شغلی فرد می گذارد.
درمان ADHD
درمان ADHD شامل ترکیبی از روشهای مختلف است که بسته به نیاز فرد مبتلا و طبق تشحیص پزشک متخصص میتواند شامل موارد زیر باشد:
- داروها: برخی داروها میتوانند برای کنترل علائم ADHD مؤثر باشند. در این فرایند پزشک متخصص معمولاً از دسته داروهای محرکی مانند متیلفنیدات (مثل ریتالین) یا آمفتامینها تجویز می نماید. این داروها بهبود تمرکز و کنترل عصبی را افزایش میدهند.
- مشاوره روانشناختی: مشاوره روانشناختی میتواند به فرد مبتلا به ADHD کمک کند تا استراتژیها و مهارتهای مدیریتی را یاد بگیرد. این نوع مشاوره میتواند به بهبود خودتنظیمی، مدیریت زمان، مهارتهای ارتباطی و مشکلات رفتاری کمک کند.
- ایجاد تغییر در سبک زندگی: ایجاد تغییر در سبک زندگی میتواند در کنترل علائم ADHD تا حد زیادی اثرگذار باشد.
برخی از تغییرات مفید در سبک زندگی شامل موارد زیر است:
– برنامهریزی و مدیریت زمان: استفاده از برنامهریزی و مدیریت زمان میتواند به فرد کمک کند تا بهبود تمرکز و سازماندهی داشته باشد.
– ساختاردهی: ایجاد ساختار و روتین منظم در زندگی روزمره میتواند به فرد کمک کند تا مهارتهای اجرایی و مدیریت رفتار خود را بهبود بخشد.
– فعالیتهای ورزشی: فعالیتهای ورزشی و فیزیکی منظم میتواند به کاهش بیش فعالی و افزایش تمرکز کمک کند.
– محدودیت مصرف مواد محرک: مصرف مواد محرک مانند قهوه یا انرژیزاها ممکن است علائم ADHD را تشدید کند. بنابراین محدود کردن مصزف این مواد محرک میتواند در کنترل علائم مفید باشد.
برای تشخیص و درمان ADHD توصیه میشود به یک متخصص مراجعه کنید. متخصصین روانشناس یا مشاوران میتوانند براساس نیازهای شما برنامه درمانی مناسب را طراحی کنند. علاوه بر آن پشتیبانی خانواده و آموزش در مورد ADHD نیز میتواند به شما کمک کند تا علائم را با موفقیت مدیریت کنید.
بیشتر بخوانید : رشد کسب و کار کوچک
سوالات متداول بیماری و یا اختلال ADHD
آیا ADHD یک اختلال مغزی است؟
بله، ADHD یک اختلال مغزی است که بر توجه، بیش فعالی و کنترل حرکتی تأثیر میگذارد. مطالعات نشان دادهاند در افراد مبتلا به ADHD، نواحی خاصی از مغز که در کنترل توجه و حرکت بدن نقش دارند، دارای عملکرد ناهنجاری هستند.
آیا ADHD به بزرگسالی ادامه مییابد؟
بله، ADHD معمولاً از کودکی تا دوران بزرگسالی ادامه مییابد. با این حال، علائم و شدت آن میتواند در طول زمان تغییر کند. بسیاری از افراد مبتلا به ADHD در بزرگسالی مشکلات خاصی را تجربه میکنند که مشکلات در تمرکز، سازماندهی و مدیریت زمان رایج ترین مشکلات این اختلال است.
فرم تقاضای دریافت مشاوره رشد کسب و کار
آیا ADHD به وراثت بستگی دارد؟
بله، مطالعات نشان داده اند عوامل وراثتی در بروز اختلال ADHD نقش دارند. طبق پژوهشها اگر یکی از والدین یا برادر یا خواهر فرد ADHD داشته باشد، احتمال بروز این اختلال در فرزندان یا خویشاوندان دیگر نسبت به جمعیت عمومی بالاتر می رود. با این حال عوامل محیطی نیز در بروز ADHD نقش مهمی دارند.
آیا ADHD تأثیری بر عملکرد تحصیلی دارد؟
بله، ADHD میتواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد تحصیلی فرد داشته باشد. افراد مبتلا به ADHD ممکن است در حفظ تمرکز، انجام وظایف، سازماندهی و مدیریت زمان با مشکل مواجه باشند. این مشکلات میتواند باعث کاهش عملکرد تحصیلی، نمرات پایینتر و مشکلات رفتاری در محیط تحصیلی گردد.
آیا رژیم غذایی میتواند بر ADHD تأثیر بگذارد؟
برخی مطالعات نشان دادهاند رژیم غذایی سالم و متنوع میتواند بر بهبود علائم ADHD تأثیرگذار باشد. مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-3، آهن، روی و مواد مغذی دیگر میتواند در بهبود علائم مفید باشد. همچنین ممکن است برخی افراد به بعضی مواد غذایی خاص حساسیت نشان دهند که میتواند علائم ADHD را تشدید کند. با این حال تغییر رژیم غذایی به تنهایی کافی نیست و در کنار سایر روشهای درمانی، باید روشی برای مدیریت ADHD نیز پیاده سازی گردد.